آملوبلاستوما: تومور خوش خیم ولی سمج فک
آملوبلاستوما از شایعترین تومورهای فک با منشاء دندانی است که از سلول های سازنده محافظ مینای دندان منشا میگیرد و به همین دلیل فقط در استخوان فک و بیشتر فک پایین ایجاد میشود.(۸۰ درصد در فک پایین)
آملوبلاستوما یک تومور حقیقی بوده، توموری خوش خیم اما موضعا مهاجم است یعنی مثل تومورهای بدخیم به بقیه بدن مثل ریه و کبد و … منتشر نمیشود اما در استخوان فک باعث تخریب وسیع استخوان، دندانها و لثه و … میشود.برخی این تومورها را به عنوان یک ضایعه موضعا بدخیم میدانند و بر این عقیده‌اند که آملوبلاستوما با صورتهای مختلف خود جزء پیچیده‌ترین ضایعات محسوب میشود.
علت تومور آملوبلاستوما
آملوبلاستوما یک ضایعه با منشا دندانی می باشد که منحصرا در فک ایجاد میشود.
علایم آملوبلاستوما
در مراحل ابتدایی آملوبلاستوما کاملا بدون علامت است و ممکن است به صورت تصادفی حین درمانهای دندانپزشکی کشف شود. در صورت پیشرفت کاملا وسیع شده و تورم زیاد ایجاد میکند. اغلب درد ندارد. اما بعضی از انواع نادر آن میتوانند همراه درد باشند.
تشخیص آملوبلاستوما چگونه است؟
مجموعه ای از علایم بالینی و همچنین عکس برداری ما را به این ضایعه مشکوک میکند.
تشخیص قطعی آملوبلاستوما از طریق نمونه برداری از ضایعه تحت بیهوشی یا سرپایی انجام خواهد شد.
شیوع آملوبلاستوما
در سنین ۲۰ تا ۵۰ سال و اغلب در مردان و معمولا در فک پایین ایجاد میشود.
آمار دقیقی از شیوع آن در ایران وجود ندارد اما جز شایعترین ضایعات و تومورهای خوش خیم ناحیه فک و صورت می باشد.
درمان جراحی آملوبلاستوما
متاسفانه درمان آملوبلاستوما جراحی تهاجمی می باشد. یعنی علاوه بر خود ضایعه باید مقداری از بافت های سالم اطراف را نیز برداشت. زیرا این تومور به بافتهای سالم اطراف خود نفوذ میکند. در جراحی ضایعات ممکن است گاهی نصف فک و دندانها به طور کامل خارج شوند.
متاسفانه عود تومور آملوبلاستوما زیاد است یعنی امکان ایجاد مجدد پس از جراحی وجود دارد. به همین دلیل است که بعد از جراحی باید به فاصله ۶ ماه یکبار از فک عکس گرفته و به پزشک خود نشان دهید.
عوارض جراحی آملوبلاستوما
در موارد پیشرفته پس از جراحی احتمال ایجاد ناقرینگی صورت، آسیب عصب حسی فک و لب، بی دندان شدن کامل یا نسبی و… وجود دارد.
حرف آخر در مورد آملوبلاستوما
توصیه میشود در صورت ایجاد تورم طولانی و غیر طبیعی در صورت فورا مراجعه و پیگیری نمایید.
اگر در عکس برداری از ناحیه فک و صورت پزشک یا دندانپزشک به شما گوشزد کردند ضایعه مشکوک در فک دارید حتما پیگیری کنید و منتظر بزرگ شدن آن نشوید زیرا ضایعات فک و صورت هر چه زودتر تشخیص و درمان شوند عوارض بعدی آن کمتر خواهد بود.
پرسش و پاسخ
سلام
وقتتون بخیر
برای جراحی توده ی آملوبلاستوما و جایگزین استخوان فک حتما باید از استخوان لگن استفاده کرد؟
یا امکان استفاده از پروتز هم هست؟
کدوم بهتره؟
با سلام
هر دو از درمانهای رایج هستند و مزایا و معایبی دارند که معمولا جراح با توجه به شرایط یک روش درمانی را انتخاب میکند. مزیت پروتز این است که عوارض جراحی و زمان جراحی کمتر است اما احتمال عفونت وجود دارد.