عمل جراحی فک برای اصلاح ناهنجاری های فک

عمل جراحی فک که در اصطلاح علمی عمل جراحی ارتوگناتیک گفته می شود نوعی جراحی روی فک است که طی آن موقعیت فک بالا و پایین به تنهایی یا گاهی هر دو فک اصلاح می شود. در این جراحی فک بالا و پایین با استفاده از ابزارهای مخصوص از پایه های استخوانی جدا شده و کاملا متحرک می گردد و سپس در موقعیت اصلاح شده با استفاده از پلیت و پیچ های مخصوص ثابت می شود. 

انواع مختلفی از ناهنجاری های فک وجود دارد که به طور کلی به دو دسته تقسیم می گردد:

• ناهنجاری فک کلاس ۲ : حالتی است که در آن فک پایین عقب تر از مکان نرمال قرار گرفته.
• ناهنجاری فک کلاس ۳ : حالتی است که در آن فک پایین جلوتر از مکان طبیعی قرار گرفته.
• کلاس ۱ : حالت نرمال می باشد. در حالت نرمال فک پایین باید کمی عقب تر از فک بالا قرار گرفته باشد.

در عمل جراحی ارتوگناتیک، فک پایین یا بالا یا هر دو به موقعیت نرمال برمی گردد.

چه کسانی کاندید جراحی ارتوگناتیک فک هستند؟

اگر حس می کنید فک شما در موقعیت نرمال قرار ندارد باید به یکی از دو متخصص زیر برای مشاوره مراجعه کنید: 

• متخصص ارتودنسی
• متخصص جراحی فک و صورت

تقریبا در اکثر موارد باید قبل از جراحی فک به مدت ۱ الی ۲ سال ارتودنسی انجام شود. ارتودنسی قبل از جراحی با ارتودنسی معمول متفاوت است. در طی ارتودنسی قبل از جراحی معمولا وضعیت ناهنجاری فک شما بدتر می شود زیرا بدن سعی کرده ناهنجاری را با کج کردن دندان ها جبران کند که متخصص ارتودنسی در طی درمان سعی می کند این حالت را بر طرف و فضای کافی برای حرکات فک را ایجاد نماید.

جراحی ارتوگناتیک فک یک جراحی تخصصی پیچیده است که باید به صورت تیمی متشکل از متخصص ارتودنسی و متخصص جراحی فک و صورت انجام شود.

آیا امکان اصلاح وضعیت فک من با ارتودنسی به تنهایی وجود دارد؟ می شود جراحی ارتوگناتیک و جراحی فک نکنم؟

همه ی افراد از رفتن زیر تیغ جراحی ترس دارند و ترجیح می دهند تا حد امکان بدون جراحی فک مشکل شان برطرف شود. من این سوال را از بیماران خود زیاد می شنوم: میشه جراحی نکنم؟

اگر مشکل فکی شما زیاد باشد نمی توان صرفا با ارتودنسی مشکل را برطرف کرد. ارتودنسی فقط دندان ها را جابه جا می کند و امکان جابجایی موقعیت فک و چانه وجود ندارد. اینکه باید حتما جراحی فک کنید یا خیر بستگی به میزان ناهنجاری شما دارد که باید با معاینه و مشاوره حضوری پاسخ به این سوال داده شود. 

در جراحی فک چه مواردی را می توان برطرف کرد؟

با استفاده از جراحی فک تقریبا تمام ناهنجاری های فک قابل درمان است زیرا فک بالا و پایین حین جراحی کاملا متحرک شده و امکان تغییر موقعیت فک در مکان دلخواه وجود دارد. همه ی موارد زیر با جراحی قابل اصلاح می باشند:

1. جلو بودن فک پایین یا عقب بودن فک بالا
2. عقب بودن چانه و فک پایین
3. جلو بودن هر دو فک و برجستگی و بیرون زدگی بیش از حد دندان ها
4. کج بودن چانه و یا کل فک پایین و عدم قرینه بودن دو سمت

مراقبتهای بعد از جراحی فک چیست؟

در سه روز اول بعد از جراحی بهتر است سر بالاتر از بدن قرار گیرد. هنگام خواب از دو بالش زیر سر خود استفاده نمایید.
استفاده از کمپرس سرد در ٢۴ ساعت اول بعد از عمل توصیه میشود و از روز سوم بعد از عمل از کمپرس گرم استفاده کنید.
تا یک هفته باید فقط از مایعات استفاده کرد تا هیچ فشاری به فک ها وارد نشود و تا دو ماه باید از غذاهای نرم و له شده مثل برنج کته، پوره سیب زمینی، تخم مرغ آب پز شده و سوپ استفاده کرد. در مورد تغذیه بعد جراحی فک در مطلبی دیگر راهنمایی کامل نوشته شده است.
مصرف فراوان آب میوه طبیعی یک امر ضروری برای بهبودی سریع است.

آیا بعد از جراحی فک ها بسته می شود؟

این بستگی به وضعیت و نوع جراحی دارد. گاهی با استفاده از کش های الاستیک و گاهی با استفاده از سیم لازم است فک ها به مدت یک ماه بسته بماند. بنابراین بستن فک بعد جراحی به خود شما بستگی دارد و نباید خودتان را با دیگران مقایسه کنید.

آیا برش روی پوست صورت می خورد؟

خیر. تمام برش ها از داخل دهان می باشد و هیچ برش روی پوست صورت داده نمی شود. در جراحی فک تمامی برش های دسترسی در داخل دهان داده می شود و بعد از جراحی هیچ جای زخم و برشی روی پوست شما باقی نخواهد ماند. و از بابت برش پوست در جراحی فک نباید نگران باشید.

آیا انجام ارتودنسی قبل از جراحی فک لازم است؟

تقریبا همیشه لازم است مگر در موارد نادر. انجام ارتودنسی قبل از عمل باعث می شود بعد از جراحی دندان ها به خوبی روی هم جفت شده و نتیجه و ثبات جراحی بهتر شود.

تورم صورت چه مدت بعد از جراحی ارتوگناتیک برطرف می شود؟

بخش اصلی تورم بعد از ٢ هفته برطرف می شود اما از بین رفتن کامل ورم تا ۴ الی ۶ ماه طول می کشد.

چه مدت بعد از جراحی فک امکان حمام رفتن وجود دارد؟

از روز سوم امکان استحمام وجود دارد. چون در جراحی فک هیچ برش پوستی وجود ندارد و دسترسی کاملا  از داخل دهان می باشد مشکلی جهت استحمام وجود ندارد. ولی با توجه به اینکه تغذیه بعد از جراحی فک مختل می شود بهتر است به صورت نشسته حمام کنید تا دچار سرگیجه نشوید. برای احتیاط بهتر است در حمام را از داخل قفل نکنید.

هزینه جراحی فک چقدر است؟

بسته به اینکه یک فک یا دو فک نیازمند درمان باشند و بسته به مرکزی که در آن جراحی می کنید بسیار متغیر است.
در مراکز دولتی و بیمارستان های دانشگاهی که تحت پوشش بیمه می باشند ممکن است هزینه کمتر از 10 میلیون تومان و در بیمارستان های خصوصی ممکن است تا 100 میلیون تومان باشد.