همه چیز در مورد سنگ غده بزاقی
یکی از بیماری های شایع در غدد بزاقی سنگ غده بزاقی می باشد. غدد بزاقی با توجه به اینکه املاح مختلف را در بزاق ترشح می کنند مستعد ایجاد سنگ غده بزاقی هستند. عوامل مختلفی فرد را مستعد سنگ غده بزاقی می کنند. سنگ ممکن است در قسمتهای مختلفی از غدد بزاقی تشکیل شود. سنگ ممکن است در داخل مجرای غده بزاقی یا در خود غده بزاقی ایجاد گردد. درمان سنگ غده بزاقی بستگی به اندازه و موقعیت سنگ دارد.
در ناحیه صورت سه جفت غده بزاقی اصلی وجود دارد که عبارتند از:
- غده بزاقی پاروتید یا بناگوشی
- غده بزاقی ساب مندیبولار یا تحت فکی
- غده بزاقی ساب لینگوآل یا زیر زبانی
غده بزاقی تحت فکی بیشتر باعث ترشح بزاق در حالت عادی می شود در حالیکه غده بزاقی بناگوشی بیشتر باعث ترشح بزاق در حین غذا خوردن می گردد.
سنگ غده بزاقی چیست؟
سنگ غده بزاقی که اصطلاح علمی آن سیالولیت می باشد رسوباتی که در داخل غده بزاقی یا مجرای خروج بزاق به دهان گیر افتاده و به تدریج و با گذشت زمان متراکم شده و باعث انسداد و جلوگیری از تخلیه بزاق به داخل دهان می شوند.
شایعترین محل ایجاد سنگ غده بزاقی کجاست؟
شایعترین مکان ایجاد سنگ غده بزاقی غده بزاقی تحت فکی است. بیش از ۸۰ درصد موارد سنگ غده بزاقی در غده بزاقی تحت فکی ایجاد می گردد. علت آن این است که ترشحات غده تحت فکی بیشتر از بقیه حاوی کلسیم و موکوس است، ترشحات آن غلیظ است و به دلیل موقعیت غده مجرای آن برای خروج باید مسیر سر بالایی را طی کند.
علایم سنگ غده بزاقی چیست؟
شایعترین علایم سنگ غده بزاقی
- شامل درد و به خصوص هنگام غذا خوردن می باشد
- علایم دیگر تورم در ناحیه زیر فک یا ناحیه کف دهان که با فشار دردناک است
- قرمزی ناحیه
- گاهی عفونت نیز به دنبال سنگ غده بزاقی ایجاد می شود که باعث تب، ترشح چرک داخل دهان می شود.
علل ایجاد سنگ غده بزاقی چیست؟
سه علت شایع ایجاد سنگ در غدد بزاقی:
- کاهش ترشح بزاق مثلا به دلیل کم آبی بدن
- عفونت غده بزاقی که عامل اصلی آن نیز دهیدراته شدن و کم آبی بدن یا ضعف سیستم ایمنی به دلیل بیملری ها می باشد
- علت دیگر تغییر ترکیب بزاق مثلا افزایش کلسیم می باشد
درمان سنگ غده بزاقی چیست؟
در مراحل ابتدایی که سنگ غده بزاقی کوچک است با مصرف زیاد مایعات و تحریک ترشح بزاق مثلا با خوردن لیمو ترش ممکن است سنگ های کوچک از طریق مجرا دفع شوند.
اما وقتی سنگ غده بزاقی بزرگ است و باعث ایجاد علایم و درد و تورم شده درمان جراحی الزامی و اجتناب ناپذیر است. اگر سنگ در قسمت انتهایی مجرا باشد جراحی از داخل دهان انجام می شود ولی اگر سنگ در داخل خود غده یا ابتدای مجرا باشد جراحی از خارج دهان انجام می گیرد. در این روش کل غده بزاقی باید خارج شود.
عوارض جراحی سنگ غده بزاقی چیست؟
در روش خارج دهانی که باید کل غده به دلیل وجود سنگ غده بزاقی خارج شود ممکن است به عصب حرکتی صورت و ناحیه لب آسیب برسد که بعدا حرکت لب پایین به خصوص هنگام لبخند و صحبت دچار نقص شده و باعث ناقرینگی صورت می شود. این آسیب اغلب برگشت پذیر است اما میتواند دائمی نیز باشد
با توجه به برداشتن غده ترشح بزاق کاهش می یابد اما تغییر آن محسوس نیست ولی مشکلی در غذا خوردن به وجود نمی آید
پرسش و پاسخ