یکی از نواحی مهم در صورت چه از نظر زیبایی و چه از نظر عملکردی کاسه چشم می باشد که به آن اربیت (orbit) گفته می شود. ناحیه کاسه چشم دقیقا مشابه یک کاسه می باشد که از ترکیب چند استخوان صورت شکل گرفته. استخوان های اصلی تشکیل دهنده کاسه چشم شامل استخوان پیشانی (فرونتال)، استخوان گونه (زایگوما)، استخوان فک بالا (ماگزیلا)، استخوان بینی (نازال) و چند استخوان کوچک دیگر می باشد. شکستگی کاسه چشم یکی از شکستگی های نسبتا شایع در ضربات شدید به صورت و ناحیه گونه در اثر تصادفات رانندگی و نزاع می باشد.

وظیفه اصلی این مجموعه استخوانی کاسه چشم محافظت از مجموعه چشم و عضلات آن در برابر ضربات و صدمات محیطی می باشد. در طی ضربات وارده به صورت یکی از نواحی شایعی که دچار شکستگی میشود کاسه چشم یا اربیت میباشد.

عوارض شکستگی کاسه چشم چیست؟

شکستگی های کوچک کاسه چشم ممکن است هیچ عارضه خاصی نداشته باشند و فقط در عکس برداری های دقیق مثل سی تی اسکن دیده شوند ولی شکستگی های متوسط و شدید میتواند عوارض زیبایی و عملکردی زیادی در پی داشته باشد از جمله این عوارض شامل:

• ناقرینگی در دو چشم و صورت که میتواند به صورت فرو رفتگی چشم به داخل، افتادگی چشم به سمت پایین باشد.
• ایجاد دو بینی در دید مستقیم یا هنگام نگاه کردن به اطراف که می تواند به دلیل آسیب عصب به دنبال ضربه یا آسیب به عضلات حرکت دهنده چشم باشد.
• عدم امکان حرکت دادن چشم به یک یا چند جهت که ممکن است به دلیل آسیب عصب حرکتی یا گیر افتادن عضلات حرکت دهنده چشم بین قطعات استخوانی شکسته باشد.
• تورم و کبودی بسیار شدید اطراف چشم به طوری که باعث بسته شدن کامل چشم شود که علت آن نازکی و سست بودن بافتهای اطراف چشم میباشد که باعث شده به سرعت تورم در اطراف چشم پراکنده شود.
• عدم توانایی در بالا بردن چشم به دلیل گیر کردن عضلات بین قطعات شکستگی

انواع شکستگی کاسه چشم چیست؟

شکستگی کاسه چشم یا اربیت می تواند در دیواره های مختلف کاسه چشم شامل کف، سقف، دیواره داخلی یا خارجی آن باشد. در اکثر موارد شکستگی کاسه چشم همراه با شکستگی استخوانهای دیگر صورت میباشد. یکی از انواع شایع شکستگی گونه در ترکیب با کاسه چشم میباشد.

تشخیص شکستگی کاسه چشم چیست؟

در موارد شدید شکستگی اربیت تشخیص با معاینه کلنیکی نیز مشخص خواهد شد زیرا باعث ناقرینگی چشم ها خواهد شد. تشخیص دقیق و قطعی با گرفتن سی تی اسکن از ناحیه میباشد که به طور دقیق محل شکستگی کاسه چشم و میزان آن را مشخص خواهد کرد.

درمان شکستگی کاسه چشم چیست؟

در موارد خفیف شکستگی کاسه چشم که عارضه زیبایی و عملکردی برای فرد ایجاد نشده هیچ درمان جراحی انجام نمیشود. طبق مطالعات و تحقیقات انجام گرفته اگر وسعت شکستگی کاسه چشم کمتر از ۱ سانتی متر مربع باشد یا میزان فرو رفتن چشم کمتر از ۲  میلی متر باشد نیازی به جراحی نمی باشد و استخوان کاسه چشم به طور خود به خود ترمیم می شود.
در مواردی که شکستگی کاسه چشم باعث ایجاد تغییرات ظاهری، عدم امکان حرکت دادن چشم  شده حتما جراحی لازم است. معمولا در مواردی که شکستگی کاسه چشم بزرگتر از ۱ سانتی مربع باشد باعث عوارض بالا خواهد شد. در چنین شرایطی جراحی جهت ترمیم شکستگی کاسه چشم لازم می باشد.

جراحی شکستگی کاسه چشم چگونه است؟

در اکثر موارد برای جراحی کاسه چشم برش در ناحیه پلک لازم میباشد. گاهی برش در داخل پلک ایجاد می گردد. در جراحی کاسه چشم قطعات شکستگی با پیچ و پلیت های مخصوص ثابت میشود. گاهی که قطعات بسیار خرد شده است از پروتزهای مخصوص برای بازسازی دیواره های کاسه چشم استفاده می شود. این پروتزها ممکن است فلزی باشد که مش تیتانیومی نام دارد یا ممکن است از جنس کامپوزیت های مخصوص باشد که اصطلاحا پورکس گفته می شود. در موارد شدید ممکن است از استخوان لگن فرد یا از استخوان جمجمه حین عمل برای بازسازی کاسه چشم استفاده گردد.

عوارض جراحی کاسه چشم چیست؟

• احتمال باقی ماندن دوبینی برای مدت طولانی بعد از جراحی کاسه چشم وجود دارد
• باقی ماندن مختصر اثر برش روی پوست صورت که با استفاده از پمادهای مخصوص تا حدود زیادی اثر آن از بین خواهد رفت
• تورم و کبودی تا چند هفته بعد از جراحی وجود دارد
• باقی ماندن ناقرینگی در پلک و چشم: باید در نظر داشت که در شکستگی های شدید که کاسه چشم به شدت تخریب شده هیچگاه با استفاده از جراحی امکان ایجاد قرینگی ۱۰۰ درصد وجود ندارد. در چنین شرایطی ممکن است بعد از جراحی درجاتی از ناقرینگی در صورت باقی بماند یا اینکه ممکن است به چند مرحله جراحی بازسازی کاسه چشم لازم باشد.